Op een ronduit druilerige dag wandel ik langs het water naar het huis van Jelly.
Wat een rustig stukje Akkrum. Een doodlopende weg, tja daar kom ik nooit. Bij Jelly ga je achterom, wat gebruikelijk is in Friesland. Binnen is het gezellig en de kachel snort er op los. Met een lekker bakje begint Jelly met haar verhaal.
Ik ben geboren en opgegroeid in Workum. Op een boerderij in een groot gezin. Ik heb een leuke jeugd gehad. We waren heel veel buiten.
Op een boerderij dus, werkte je ook op de boerderij?
Nee, ik had niets met de boerderij. Ik kom uit een gezin met zes kinderen en anders dan mijn zussen had ik niets met de boerderij. Maar ik moest wel meehelpen, ik kon niet stil zitten omdat ik niets met de boerderij had, hielp ik mijn moeder in de huishouding. Ik heb een gelukkige jeugd gehad en toch dacht ik altijd al “er is meer in de wereld dan Workum”. Na de middelbare school ging ik werken in Leeuwarden en studeren. De handelsavondschool. Daarna vertrok ik naar Arnhem. Daar ging ik werken bij Akzo Engineering als secretaresse. Dat was de springplank naar het buitenland. Ik zag een advertentie van een bedrijf in het Franse Lille/Roubax. Zij zochten een nieuwe medewerker voor het verkoopsecretariaat. Op de middelbare school kregen we toen nog Nederlands, Engels, Frans en Duits; wij spraken verschillende talen. De Fransen spreken geen talen.
Ik had in Nederland een sollicitatiegesprek en ik werd aangenomen. Ik werd door het bedrijf uitgenodigd om naar Lille/Roubaix te komen en om daar het bedrijf te bezoeken en om het appartement te bekijken waar ik zou gaan wonen. Dat zag er allemaal goed uit en zo kwam ik in Lille/Roubaix terecht. In het appartementengebouw woonden meer buitenlanders.
Een Zweedse styliste en een meisje uit Engeland.
Wat vonden jouw ouders ervan dat je naar het buitenland ging?
Als je jong bent denk je zo onbezorgd. Ik was altijd al het buitenbeentje, maar ik vertelde drie weken voor mijn vertrek naar Frankrijk dat ik dus naar het buitenland ging. Ik dacht daar verder niet bij na, ik deed mijn ding.
Was het een groot verschil met Nederland?
Een wereld van verschil. Het was midden jaren ’70. Alle vrouwen werkten, getrouwd en met kinderen. In Nederland werkte je misschien parttime als je kinderen had. Maar in Frankrijk niet hoor. Kinderen kregen tussen de middag warm eten op school, de hypermarché (de supermarkt) was open tot 22.00 uur. En mensen aten ook vaak buiten de deur. Wat een andere levensstijl. Bijna blijven hangen aan een knappe Fransoos. Nee, het is hem niet geworden.
Eigenlijk wilde ik daarna naar Canada. Ik ging er naar toe en had al een baan en een appartement. Maar ik kreeg geen verblijfsvergunning. Om een dergelijke vergunning te krijgen moest iemand die in Canada woonde “borg” voor je staan. En een dergelijke borg had ik niet en dus kreeg ik alleen een toeristenvisum. Dat wilde ik niet. Heel jammer, dit avontuur was ik heel graag aangegaan.
Toen ik drie jaren in Frankrijk had gewerkt en Canada niets werd ging ik naar mijn zusje in Emmen. We hebben het dan over ongeveer 75/76. Ik kreeg daar een baan en daar ontmoette ik mijn man. Ik ben voor de liefde in Drenthe gebleven.
Je trouwde en je kreeg twee zonen. Bleef je werken en werd je huisvrouw?
Jelly schiet bijna in de lach. Huisvrouw, geen denken aan; ik wilde onafhankelijk zijn en ik wilde mij blijven ontwikkelen. Ik werkte 25 uren per week in combinatie met de zorg voor de kinderen.
Begin jaren ’80 woonden wij als gezin in Schoonoord in een boerderijtje. De schilder uit het dorp kwam bij ons een klusje doen en vertelde dat hij met het schildersbedrijf ophield en dat het pand te koop kwam. Hmmm……dacht ik, zou dat niet iets voor mij zijn. Ik werkte in Klazienaveen en reisde elke dag tussen Klazienaveen en Schoonoord op en neer. In Schoonoord was namelijk geen drogisterij en dat was wel ongemakkelijk soms. Zou een drogisterij iets voor mij zijn?
Om een lang verhaal kort te maken: ik haalde mijn drogisterij diploma en heb 37 jaar een drogisterij gehad in Schoonoord.
Nou, dat is echt wel heel iets anders. Zo’n ommezwaai en dan een onbekende winkel beginnen in een relatief klein dorp.
Ja, je bent nooit te oud om iets anders te gaan ondernemen en ik vond dit wel een uitdaging. De drogisterij was toen ook wel anders. Je moest echt een diploma halen en je mocht alleen gediplomeerde medewerkers hebben. De medicijnen en dan heb ik het over paracetamol, aspirine, hoestdranken enz. mochten nog niet vrij verkocht worden. Die stonden achter de toonbank in de winkel en achter glas. Dat veranderde later maar in het begin was het streng geregeld.
Hoe kreeg je positie in Schoonoord. Je kwam van buiten, nieuwe winkel?
Dat was wel een risico maar ik investeerde in de relatie met bijv. de huisarts, ik zorgde ervoor dat de adviezen die wij gaven echt goed en betrouwbaar waren, ik had kwalitatief goede producten en we waren echt klantvriendelijk. We, iedereen die in de winkel werkte, besteedde echt aandacht aan de klant. Hierdoor wonnen wij vertrouwen en zelfs de huisarts stuurde mensen naar ons toe voor bepaalde producten. Dus goede vakkennis, klantvriendelijk zijn en vertrouwen winnen. Ik heb het met veel plezier gedaan, maar het was soms wel zwaar.
Hoezo zwaar?
In 1992 kreeg mijn man een herseninfarct waar hij niet zo goed van herstelde. De linkerkant van zijn lichaam deed niet meer goed mee en hij had afasie. Hij was ook zelfstandig en toen hij niet meer kon werken bleef dat inkomen ook uit. Dus we moesten leven van de opbrengst van de drogisterij. Dat ging prima maar het was wel hard werken.
Jelly, je had zorgtaken voor jouw man, een kind van 13 en een kind van 3, een full time baan in de eigen drogisterij; dat is pittig!
Jelly glimlacht en zegt, je had geen keuze hé. Gewoon doorwerken en ik vond het ook fijn om in de drogisterij te werken. Het contact met de klanten was fijn en ons woonhuis en de drogisterij zaten in één pand. Ik was ook zo maar thuis en ook zomaar weer in de winkel. De winkel was ook afleiding.
Hoe lang heb je voor je man gezorgd?
Mijn man was 18 jaar ouder, hij is in 2005 overleden. De verzorging werd wel te zwaar en mijn man is in 2002 in een verpleegtehuis opgenomen. Ik heb zolang mogelijk volgehouden. Mijn oudste zoon kan zich zijn vader als vader nog goed herinneren. Mijn jongste zoon eigenlijk niet. Hij was 3 toen zijn vader ziek werd.
Je werkt hier als pedicure. Deed je dat ook in Schoonoord of ben je dat later gaan doen?
Ik had ruimte bij de drogisterij en ik had al een tijd de wens om een opleiding te doen tot schoonheidsspecialiste. En dat ben ik dus ook gaan doen. De opleiding tot schoonheidsspecialiste werd gevolgd en afgerond met een diploma. Er werd een salon geopend en toen heb ik allerlei cursussen nog gedaan op het gebied van huidverzorging en een pedicureopleiding gevolgd en afgerond met een diploma tot medisch pedicure.
Je hebt vrijwel altijd wel opleidingen gevolgd hé. Om naast werk en gezin ook nog een opleiding te doen, een schoonheidssalon te openen. Wat een energie!
Ik ben altijd een bezige bij geweest. Van huis uit meegekregen denk ik. Op een boerderij is ook altijd werk te doen. Dus iedereen was altijd bezig. Ik heb de drogisterij 33 jaar gehad en met veel plezier. En met net zoveel plezier in de salon gewerkt en aanvullende opleidingen gedaan. Wij waren ook het eerste post.nl punt in Schoonoord. Ik moest daarvoor een opleiding volgen van “ambtenaar der posterijen”. We hadden contant geld en we hebben ook een keer te maken gehad met een gewapende overval. Er zat beveiliging op de lades waar het geld in zat, een soort tijdslot, dus ze kregen alleen het geld uit de kassa mee. In de tijd van de wisseling van de gulden naar de euro heb ik wel eens slapeloze nachten gehad. We hadden voor een miljoen aan geld in huis. Dat vond ik wel wat veel.
In 2017 heb ik de drogisterij verhuurd en ben ik fulltime alleen in de schoonheidsalon en pedicurepraktijk gaan werken. Ik werkte daar wel 5 dagen per week en 4 avonden. Dat heb ik gedaan tot 2021. In 2020 hadden we de eerste lockdown.
Ja natuurlijk, toen gingen winkels en alles op slot. Dus ook de schoonheidsalon en de pedicurepraktijk en toen?
Ik was aan de wandel met een vriendin en dan ga je het hebben over “wat nu nog verder te doen”. De wereld zat op slot, ik was 70 jaar en dacht “als ik nog iets wil, dan moet ik het nu doen”. Ik miste de ruimte in Friesland wel. Schoonoord is mooi maar er staan wel heel veel bomen. Ik hou van de ruimte en het weidse uitzicht. Verhuizen naar Friesland dus.
De huizenprijzen waren torenhoog. Ik was gewend aan een groot pand met veel ruimte en vrijstaand. Maar zoiets kopen was zo duur. In de omgeving van Workum was dat vrij moeilijk. Toen zei mijn zoon, die in Akkrum woont, waarom kom je niet naar Akkrum? Waarom niet. En toen zagen we dit huisje. Ik noem het een tiny house; klein maar voor mij groot genoeg. Het was wennen maar het is nu wel “mijn” huis. We hebben er wel flink aan vertimmerd maar ik woon hier fijn. In april 2021 is het pand gekocht en in augustus 2021 ben ik er gaan wonen.
Maar ook hier ben je weer flink actief. Jelly zit nog niet achter de geraniums.
Oh nee. Via via kreeg ik mijn eerste vraag naar mijn pedicure kwaliteiten. En dan pak je de activiteit als ambulante pedicure op, ik kom dus bij mensen aan huis en voordat je het weet heb je een aardig klantenbestand.
Daarnaast ben ik actief in De Doarpskeamer geworden als gastvrouw. Met een aantal andere mensen hebben we een kookclub. We koken en eten één keer per maand samen in De Doarpskeamer. Zonder pakjes en zakjes en vegetarisch voor 5 euro p.p. Heel gezellig.
Met Jeltsje en Ida samen hebben we de winterfair opgepakt. Om de veertien dagen zitten we op vrijdagmiddag in de Doarpskeamer met een aantal (voornamelijk) vrouwen bij elkaar en maken we leuke kadootjes. Deze worden verkocht op de winterfair die begin november wordt georganiseerd. Dan kunnen mensen voor Sinterklaas en Kerst leuke kadootjes kopen. De opbrengst gaat naar de Doarpskeamer. Vorig jaar is het geld besteed aan het verder aankleden van de tuinkamer en dit jaar worden een aantal keukenspullen vernieuwd. Zelf doe ik tijdens de Winterfair handmassage en nagels lakken zodat de dames en heren mooi gelakt de deur uitgaan. De opbrengst is voor de Doarpskeamer.
Je bent echt actief hoor.
Ik breng ook nog als vrijwilliger de maaltijden rond in Leppehiem. Niet elke dag hoor, maar het hoort er wel bij en is ook fijn om te doen. Verder sport ik veel en wandel dagelijks.
We hebben ruim 1,5 uur gezellig stil gestaan bij het leven van Jelly. De handen uit de mouwen steken, de wereld is groter dan Workum, niet bij de pakken neer gaan zitten en je moet jezelf blijven ontwikkelen: het zijn voor Jelly geen loze kreten geweest. En Akkrum heeft er sinds augustus 2021 een hele actieve inwoner bij.